Kable
Kable koncentryczne. Żyjemy w czasach rewolucji cyfrowej. Telewizja i radio stają się cyfrow. Technika cyfrowa króluje s studiach nagraniowych, pracowniach video, wytwórniach filmowych i wielu innych dziedzinach, a powód tego jest oczywisty – technika cyfrowa zapewnia doskonałą pod każdym względem jakość obrazu i dżwięku.
Kodowanie binarne jest ogromnym uproszczeniem złożonych sygnałów audio-video. Odbiornik dekoduje ciąg bitów ignorując wszelkiego rodzaju zakłócenia czy przekłamania. Sygnały audio-video są jednak na tyle złożone, że aby zredukować je do kodu binarnego potrzebne są znacznie większe częstotliwości, niż w przypadku transmisji analogowej. Ponadto sygnały te muszą być przetwarzane w czasie rzeczywistym, na żywo, bez żadnych przerw. Tym wymaganiom muszą sprostać nowoczesne kable transmisyjne.
Transmisja cyfrowa jest bardzo stabilna, co znacząco zmniejsza wymagania stawiane odbiornikom. Nie ma potrzeby stosowania w nich skomplikowanych układów wzmacniających – nie ma zjawiska spadku poziomu sygnału, a odporność na szumy jest znacznie zwiększona. W praktyce kopia sygnału jest tej samej jakości co oryginału. Jakość obrazu i dzwięku jest nieporównywalnie lepsza niż w przypadku transmisji analogowej.
I tu dochodzimy do sedna sprawy – aby wykorzystać wszystkie możliwości i zalety transmisji cyfrowej, potrzeby jest nie tylko odpowiedni sprzęt, np. odbiornik satelitarny. Tak samo ważnym elementem systemu, na który jakże często zwracamy niewielką uwagę, jest odpowiedniej jakości KABEL. Już na poziomie projektowania musimy ustalić, jaki rodzaj kabla będzie optymalny dla naszej instalacji. Zły dobór kabla może być tak samo kosztowny jak zły dobór sprzętu.
Na naszym rynku obecnych jest wielu producentów kabla, oferujących produkty o różnych parametrach i standardzie wykonania. Które kable spełniają normy? Podstawowym testem może być sprawdzenie, czy dany wyrób posiada Świadectwo Zgodności Ministerstwa Łączności. Określa ono zgodność danego produktu z Polskimi Normami. Niestety, często można spotkać kable w bardzo atrakcyjnej cenie, nie spełniające jednak podstawowych norm technicznych – stosując tego typu kable możemy się tylko spodziewą znacznego pogorszenia jakości odbieranego sygnału.
Na co należy zwrócić szczególną uwagę przy doborze kabla:
- tłumienność,
- współczynnik tłumienia,
- skuteczność ekranowania,
- efekt starzenia iodporność na uszkodzenia mechaniczne.
Postaramy się tutaj omówić kilka najczęściej spotykanych typów kabla koncentrycznego.
Powszechnie stosowanym dawniej kablem był kabel z rdzeniem stalowym Fe i z ekranem wykonanym z podstawowej folii aluminiowej. Ze względu na niskie parametry i trwałość oraz krótką żywotność kabel taki nie jest zalecany do stoswania w systemach telewizji cyfrowej. Jego nieco lepszą odmianą jest rozwiązanie z rdzeniem stalowym miedziowanym Fe/Cu oraz z ekranem zbudowanym z folii oraz dodatkowej siatki aluminiowej. Najczęściej spotykana nazwa handlowa tego kabla, stosowana przez wielu producentów, to RG-6U. Ponieważ fale radiowe przemieszczają się po powierzchni przewodu, dodanie cienkiej warstwy miedzi na rdzeniu polepsza parametry transmisyjne tak wykonywanego kabla.
Następna grupa kabli to kable z rdzeniem z czystej miedzi elektrolitycznej. Jeśli chcemy mieć zapewnioną doskonałą jakość sygnału i długi czas życia naszej instalacji, należy wybrać kabel właśnie z tej grupy. Im grubsza jest żyła wewnętrzna, tym mniejsza tłumienność właściwa kabla. Na ten parametr wpływa również rodzaj zastosowanego dielektryka. W nowoczesnych kablach z rdzeniem miedzianym stosowany jest zwykle wtryskiwany gazowo dielektryk, który przyjmuje postać pianki, co w znacznym stopniu polepsza parametry mechaniczne i wytrzymałościowe kabla i zwiększa jego żywotność.
W kablach wyższej klasy na ekran nie stosuje się jedynie folii aluminiowej – zewnętrzna warstwa ekranująca posiada dodatkowy oplot w postaci siateczki wykonanej z dużej ilości żył ze stopów aluminium.
W zależności od zastosowanego materiału ekranu różna jest efektywność ekranowania. Parametr ten określa, jak skutecznie tłumiony jest zewnętrzny sygnał zakłócający. Przyjmuje się, że do celów transmisji cyfrowej parametr ten powinien być większy niż 90 dB dla częstotliwości w paśmie 30-1750MHz. Krótka uwaga – niektórzy producenci umieszczają w nazwie swoich kabli symbol 90dB – nie zawsze oznacza to, że tłumienność taka jest zachowana w całym paśmie, radzimy dokładnie sprawdzić charakterystykę.
Reasumując – dlaczego warto zwrócić większą uwagę na stosowanie kabli koncentrycznych wyższej jakości ? Tak dla montażysty, jak i dla póżniejszego użytkownika instalacji ważne będą następujące zalety:
- gwarancja zachowania parametrów technicznych ( impedancja, tłumienność, efektywność ekranowania ),
- gwarancja trwałości ( lepsze kable mają niski efekt starzenia – parametry początkowe zachowują przez długi okres czasu ),
- łatwość montażu ( lepszy promień gięcia, wyższa wytrzymałość mechaniczna )
- doskonała jakość sygnału.